Bijdrage Voor­jaarsnota 2022

In de voorjaarsnota schrijft het college dat er, gezien de ontwikkelingen in de wereld, nieuwe keuzes moeten worden gemaakt en nieuwe prioriteiten moeten worden gesteld.

Kunnen we op korte termijn al duidelijkheid krijgen van het college hierin of moeten we wachten tot de begroting 2023? Of moet een nieuw college de knopen gaan doorhakken?

We krijgen graag duidelijkheid hierover.

Onze maatschappij zal op korte termijn ingrijpend gaan veranderen. Dat is wennen, maar dat kan zeker ook grote voordelen met zich meebrengen.

Een leefbare wereld voor iedereen betekent in het rijke noorden terug schalen en krimpen, zodat andere mensen op deze planeet én toekomstige generaties ook een toekomst hebben.

Rondom de evenaar, in India bijvoorbeeld, moeten mensen nu zien te overleven bij plus 50 graden celcius.

Er is honger door droogte en conflicten.

Er zijn al miljoenen mensen op de vlucht.

Wij zijn blij met de inspanningen van u voorzitter, om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen in Nederland.

Maar dan zijn we er nog niet. De vijandigheid tegen vluchtelingen neemt toe. Ook in de statenzaal merken we dat.

[We zijn blij met de toezegging van gedeputeerde Kuipers om de nationaal coördinator discriminatie en racisme uit te nodigen in de provincie Drenthe.]

We zien een langzaamaan een toename van klimaat racisme en eco fascisme.

Dat is het onethische idee en verwerpelijke idee, dat wij in het globale Noorden meer rechten hebben op een goed leven, of op überhaupt een leven, dan mensen in het globale zuiden.

Wij hier in Europa hebben het geluk dat dit continent -voorlopig althans- grotendeels leefbaar blijft en dat we rijk genoeg zijn om terug te veren van extreem weer en natuurrampen.

Europa is een soort reddingsboot in een wereldwijde storm.

Anderen willen ook in de reddingsboot klimmen, op de vlucht voor honger en oorlog, vaak veroorzaakt door klimaatverandering.

Maar als je in de reddingsboot Europa wilt klimmen, wordt je weggeduwd of er hardhandig uitgezet. Denk aan de pushbacks op de middellandse zee.

Er is een sterke link tussen klimaatverandering, intolerantie en uitsluiting.

De reddingsboot Europa komt langzaam in extreem rechts vaarwater. Een trend die ons grote zorgen baart, want racisme en fascisme zijn grote bedreigingen voor een samenleving.

Voorzitter, een andere bedreigingen voor onze samenleving zijn de korte termijn belangen van grote bedrijven.

Door de Shellpapers komen we steeds meer te weten over de verstrengeling van de fossiele industrie en de overheid.

Erg goed dat journalisten hier induiken.

We doen een oproep aan het college: vertrouw de NAM, Shell en Exonmobil niet op hun blauwe ogen.

De belangen van de fossiele industrie zijn niet de belangen van de inwoners van Drenthe.

En dat geldt ook voor de belangen van de grote agrarische bedrijven. Veevoerbedrijven, slachterijen, de producenten van bestrijdingsmiddelen, melkverwerkers, supermarkten.

Het eigenbelang van deze bedrijven is niet gelijk aan het belang van de inwoners van Drenthe.

Inwoners van Drenthe willen een schone veilige en gezonde leefomgeving. Maar daar hebben deze bedrijven geen boodschap aan.

Voorzitter, we zijn echt verheugd het woord ´eiwittransitie´ in de voorjaarsnota te lezen.

Dat gaat de goede kant op.

Het staan nu nog tussen haakjes in een bijzin, maar volgend jaar verwachten we een grote kop in de voorjaarsnota.

Maar wij roepen dit college nu al op om onze voedingskeuzes centraal te zetten.

De manier waarop we ons voedsel produceren heeft namelijk invloed op alledrie de grote opgaven die door het college worden onderscheiden.

Stikstof; meer plantaardige eiwit produceren betekent minder stikstof.

Klimaat: plantaardige eiwitten eten is vele malen beter voor het klimaat dan dierlijke eiwitten.

En wat betreft ruimtegebruik: op dit moment zijn grote delen van Drenthe in gebruik voor het verbouwen van veevoer. Gaan we over op plantaardige eiwitbronnen en houden we ruimte over voor andere belangrijke zaken zoals natuur en wonen.

Het is duidelijk dat boeren het moeilijk hebben. Ze staan onder druk van allerlei belangengroepen die er heel veel voor over hebben om alles bij het oude te laten. We hebben zelfs volksvertegenwoordigers die aangestuurd worden door de agro-industrie.

Aan de andere kant loopt de veehouderij tegen allerlei grenzen aan. Dat maakt een transitie van de landbouw urgent en onvermijdelijk.

Om deze verandering goed te begeleiden dienen de Partij voor de Dieren en GroenLinks een motie in om expliciet oog te hebben voor de sociale en psychische kant voor boeren en hun gezinnen die willen transformeren, bijvoorbeeld naar plantaardige eiwitten. Of die overwegen om te stoppen en zich wellicht laten uitkopen en een andere invulling willen geven aan hun werkzame leven.

constaterende dat:

• de landbouwtransitie voor boeren ingrijpende psychische en sociale gevolgen kan hebben, met name voor boeren die al dan niet vrijwillig stoppen, maar ook voor boeren die overschakelen naar meer duurzame of plantaardige productie;
• er projecten en organisaties zijn, specifiek gericht op psychische en sociale problematiek bij boeren.

overwegende dat:

• het wenselijk is dat bij het ondersteunen van stoppende of overschakelende boeren ook aandacht is voor de sociale aspecten van de betreffende veranderingen.

Verzoeken Gedeputeerde Staten:

• een rol te nemen in het verbinden van hiervoor bestemde projecten en organisaties, met boeren en erfbetreders;
• middelen voor dit doel te reserveren vanuit het landelijk transitiefonds dat voor de provincie Drenthe beschikbaar komt.

ondertekend door Partij voor de Dieren en GroenLinks