Bijdrage Begroting 2023

Voorzitter

Van de 225.000 banen in Drenthe zijn er 4,44 % in de landbouw, bosbouw en visserij. Er zijn vast ook wel een aantal andere banen aan gelieerd, waarschijnlijk ook een paar procent.

Als we naar de begroting kijken valt het ons op hoe veel geld de gangbare landbouw de maatschappij kost.

Veel posten van programma 2 dienen om de gangbare landbouw te stimuleren om meer natuurvriendelijk te werken, en een ander deel van programma 2 zijn de kosten die we maken om de negatieve effecten van die gangbare landbouw op de natuur te compenseren.

Vooral de veehouderij kost de maatschappij veel geld.

Kijk alleen naar de extra inhuur van personeel voor de stikstofproblematiek.

Wij vragen ons af hoe doelmatig en doeltreffend we bezig zijn in Drenthe. We geven veel geld uit, maar is er bijvoorbeeld de laatste jaren minder stikstof uitgestoten in Drenthe?

Zijn er minder broeikasgassen uitgestoten?

Kortom: Wat zijn de resultaten zijn van de huidige aanpak ? Waar zitten we in Drenthe in het proces van natuurherstel?

In de begroting staat dat de stikstofdoelen en de natuurdoelen per 1 juli 2023 onontkoombaar in een programma moeten uitgewerkt zijn.

Onontkoombaar, dus geen ontsnappen mogelijk. Zit GS op schema met de gebiedsplannen?

Kan de gedeputeerde aangeven hoever het proces van vrijwillige uitkoop is. Zitten we nog in de oriënterende fase of zitten we al in de actiefase?

De Provinciale Staten hebben er geen zicht op waar GS precies mee bezig is met de gebiedsplannen en we tasten nog in het duister wat onze eigen rol in dit proces is.

Kan GS ons een overzicht sturen van de stappen en het tijdspad en tussen nu en 1 juli 2023? En vooral ook: hoe kunnen de provinciale staten hun kaderstellende en controlerende taken uitvoeren in het hele proces?

En, hoe is het geregeld met participatie in de gebiedsplannen?

Graag meer duidelijkheid van het college.

Zoals ik al zei kost het in de been houden van de veehouderij ons als maatschappij een vermogen. Die gehaktbal in de kantine is echt een tientje duurder als we alle maatschappelijke kosten zouden doorberekenen.

Wat zouden we wel niet kunnen doen met dat publieke geld als we minder dieren hielden in Drenthe?

Ik weet daarop wel het antwoord:

We zouden meer kunnen investeren in de energietransitie, meer mensen helpen bij het verlagen van hun energierekening. We zouden meer kunnen investeren in het openbaar vervoer, investeren in veiligheid voor voetgangers en fietsers, in kunst en cultuur of de bibliotheekvoorziening op een hoger plan brengen. Om maar wat te noemen.

Het college schrijft we zoeken een goede balans tussen economie en ecologie. Dat is eigenlijk raar want het college schrijft ook:

een gezonde bodem, zuiver water en schone lucht zijn van levensbelang voor plant. dier en mens.

Dus eigenlijk zegt het college: we zoeken een balans tussen economie aan de ene kant en de zaken die van levensbelang zijn, aan de andere kant.

We zullen afscheid moeten nemen van het hardnekkige misverstand dat de mens buiten, of zelfs boven de natuur staat. We zijn onderdeel van het ecosysteem en we zijn er bovendien volledig van afhankelijk.

Dus nee, we moeten niet op zoek naar balans tussen economie en ecologie, maar op zoek naar een economie die binnen ecologische grenzen blijft. Dat is namelijk de enige manier om te overleven op deze planeet.

Tot slot .

Wij schrikken ervan dat de waterkwaliteit van oppervlaktewater nergens als GOED wordt beoordeeld. We hebben de afgelopen jaren diverse keren van de gedeputeerde plannen gekregen waarmee de waterkwaliteit omhoog zou gaan maar op dit moment is dat nog niet zo. Is hier wellicht een meer holistische benadering noodzakelijk?

Waardoor komt het dat de waterkwaliteit niet goed is en wat gaan we dáár aan doen?

Dus aanpak bij de bron en ervoor zorgen dat er minder of nauwelijks verontreiniging in het water terecht komt. Die bronnen zijn natuurlijk bij GS wel bekend en het lijkt de Partij voor de Dieren zinvol dat de gedeputeerden samen vanuit hun eigen portefeuille gaan kijken naar deze bronnen en deze gezamenlijk aanpakken.

Tot zover.