Schriftelijke vragen met betrekking tot ontheffing voor het opzettelijk doden of vangen van roeken

Vragen
Schriftelijke vragen met betrekking tot ontheffing voor het opzettelijk doden of vangen van roeken

Vragen Antwoorden

Indiendatum: 6 jun. 2024

Geachte voorzitter,

Op 30 mei is er een ontheffing voor het opzettelijk doden of vangen van roeken (Corvus frugilegus), ter inzage gelegd. Deze ontheffing is verleend voor het werkgebied van de FBE Drenthe, en geldt vanaf 15 mei 2024 tot en met 15 juli 2028. Onder de ontheffing mogen 650 roeken worden gedood, maximaal 2 per perceel en alleen tussen 15 april en 15 juli.

De fractie van de Partij voor de Dieren is ontsteld door deze ontheffing. Wij begrijpen niet waarom deze ingreep nodig is. Doden van roeken is niet alleen een wrede maatregel, maar biologen stellen ook dat het weinig tot geen effect gaat hebben m.b.t. schadebestrijding.

Mais werd voorheen behandeld met Mesurol, een middel dat mais beschermt tegen vogelvraat. Dit middel is sinds inmiddels verboden omdat het een negatief effect heeft op het waterleven, bijen en andere insecten. Er lijkt een trend te zijn, gezien de schade aan kosten hoger oploopt sinds dat jaar, maar niet alle data zijn beschikbaar.

Wij stellen u de volgende vragen:

Graag ontvangen wij een cijfermatig overzicht van de (getaxeerde en toegekende) schadebedragen op maispercelen door roeken vanaf 2015 tot heden, alsook het in Drenthe aangeplante areaal mais. Daarnaast gegevens over de trendtellingen aantal en verspreiding van roeken. Ook graag informatie over in hoeverre schade aan maispercelen toe te schrijven is aan roeken, en niet aan bijvoorbeeld kraaien?
De provincie stelt dat de schade in Drenthe in 2023 is opgelopen tot €220.000. Waar kunnen wij dit cijfer vinden? Is in andere provincies eenzelfde omhooggaande trend te zien? Is er contact geweest met andere provincies over alternatieven voor het doden van roeken en/of over de effecten van het doden van roeken, en kunt u ons hierover informeren?
Hoe kan gesteld worden dat de roek een gunstige SVI heeft om zo'n ontheffing te kunnen verlenen, gelet op de afname in de landelijke trend?
En hoe is de SVI beoordeeld aan de hand van cumulatieve effecten? Is er gekeken naar hoeveel ontheffingen er al zijn verleend met betrekking tot verjaging en ontmanteling van roekenkolonies provinciebreed en provincie-overstijgend? In Groningen is gelijktijdig nu eenzelfde afschotontheffing verleend waar bezwaar op gaat komen.
Zijn de percelen waar afschot verricht mag worden, verder dan 500 meter van een roekenkolonie verwijderd?
Hoe is vastgesteld waar wel of geen afschot mag plaatsvinden? Welke locaties zijn hiervoor aangewezen?
Gelet op de afgegeven ontheffingen nu voor roekenbeheer voor verjaging, zijn er locaties in het buitengebied aangewezen waar roekenkolonies nu hun toevlucht tot moeten nemen. De roekenkolonie in Assen moet nu ook van het binnenstedelijk gebied naar het buitenstedelijk gebied. Bent u het met ons eens dat dit haaks staat op deze afgegeven afschotontheffing? Zo nee, waarom niet? Graag toelichting.
Hoe worden de roeken geschoten? Roeken zijn monogaam. Wordt een paartje geschoten en wordt er gekeken of de roeken jongen hebben ja/nee? Hoe wordt er omgegaan met de specifieke zorgplicht hieromtrent betreffende art.11.27 Bal?
Hoe wordt bepaald of de agrariër voldoende maatregelen heeft genomen om roeken te weren van zijn land en daarvoor in aanmerking komt voor ondersteunend afschot van roeken?
Bent u bekend met de succesvolle ontwikkelingen op het gebied van biostimulanten en mogelijke aanpassingen in de zaaiwijze, die zorgen voor een afname in schade door vogels in de eerste, meest kwetsbare groeifase van de mais[1]? Zo ja, waarom kiest u dan toch voor het doden van dieren?
Bent u bekend met de methode van het inzaaien van bijvoorbeeld erwten, waarvan de kiemplanten zorgen voor bodemverbetering en het aantrekken van insecten, zodat roeken en andere vogels de jonge mais met rust laten? Wat vindt u van dergelijke experimenten, die dieronvriendelijke maatregelen overbodig maken en bovendien de bodem verbeteren en biodiversiteit versterken? Bent u, in zijn algemeenheid, bereid om deze en soortgelijke strategieën te stimuleren zodat er voor zowel boeren als natuur winst wordt behaald?
Is het correct dat de ontheffing van kracht blijft ook als er bezwaar gaat worden aangetekend? In de provincie Drenthe werd in 2023 ook een ontheffing verleend en na bezwaar weer ingetrokken. Bent u bereid om bij ingekomen bezwaar de ontheffing op te schorten tot de uitkomsten van een eventuele juridische procedure bekend zijn? Zo nee, waarom niet?

Uitkijkend naar uw antwoorden,

met vriendelijke groet,

Siska Peeks, Partij voor de Dieren

Sam Pormes, LijstPormes

[1] Zie o.a.: https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2022/01/18/zaadbedrijven-zoeken-naar-biologische-vogelwering en https://www.melkvee.nl/artikel/442770-4-tips-om-vogelschade-bij-mais-te-voorkomen/

Indiendatum: 6 jun. 2024
Antwoorddatum: 2 jul. 2024

Geachte heer Pormes en Statenlid Peeks,

In uw brief van 6 juni 2024 stelde u een aantal vragen over de omgevings- vergunning schadebestrijding roeken. Deze vragen beantwoorden wij als volgt.

Antwoord 1

De getaxeerde schade en toegekende schade van 2015 tot en met 2023 hebben wij bijgevoegd. De schades in 2024 zijn nog niet getaxeerd. De geteelde oppervlakte mais in Drenthe is openbaar toegankelijke informatie en kunt u vinden op StatLine van het Centraal bureau voor de statistiek, https://opendata.cbs.nl. Trendtellingen en verspreiding van de roek is openbaar toegankelijke informatie en kunt u vinden op de site van SOVON, https://stats.sovon.nl/stats/s.... Schadetaxaties vinden plaats door taxateurs van BIJ12-Faunazaken. Deze taxateurs beoordelen de schade en de schadeveroorzakende diersoort. Daar waar de taxateur gemengde groepen van roek-zwarte of kraaikauw waarneemt maakt hij een inschatting van het percentage van de verschillende soorten. Per soort wordt dan dat percentage van de schade toegekend. 2

Antwoord 2

De schadecijfers waarnaar u vraagt, zowel die van Drenthe als andere provincies, is openbare informatie die te vinden is op de site van BIJ12Faunazaken, https://www.bij12.nl/onderwerp.... Er heeft geen interprovinciale afstemming plaatsgevonden met andere provincies over schadebestrijding roeken.

Antwoord 3

Wij hebben geen ontheffing verleend voor schadebestrijding van schade veroorzaakt door roeken maar een omgevingsvergunning. Ontheffingen werden verleend onder de Wet Natuurbescherming die op 1 januari 2024 is opgegaan in de Omgevingswet. Onder de Omgevingswet worden omgevingsvergunningen verleend voor flora- en fauna activiteiten waar- onder schadebestrijding. De staat van instandhouding van de roek in Drenthe is onderbouwd in het Faunabeheerplan Roek Drenthe 2023-2028 welke als onderbouwing van de omgevingsvergunning heeft gediend. Dit faunabeheerplan is openbaar en te vinden op de website van FBE-Drenthe, https://drenthe.faunabeheereen....

Antwoord 4

In het faunabeheerplan is gekeken naar de staat van instandhouding van de roek in Drenthe en de invloed van beheer op de staat van instand- houding. Ten aanzien van het verplaatsen van roekennesten treedt er geen cumulatief effect op aangezien bij verplaatsen geen roeken worden gedood. 3

Antwoord 5

Ja, dat is als voorwaarde opgenomen in de omgevingsvergunning.

Antwoord 6

Het bepalen waar ondersteunend afschot mag plaatsvinden wordt gedaan op basis van schadecijfers van BIJ12-Faunazaken. Enkel daar waar schade veroorzaakt door roeken voorzienbaar is en kan worden onderbouwd, wordt ondersteunend afschot toegestaan.

Antwoord 7

Nee, wij zijn het hier niet met u eens. In de verleende omgevingsvergunning voor schadebestrijding is opgenomen dat binnen 500 meter van roekenkolonies geen gebruik gemaakt mag worden van de vergunning. Zou een roekenkolonie worden verplaatst naar het buitengebied dan is 500 meter rond deze kolonie geen ondersteunend afschot meer toegestaan.

Antwoord 8

Roeken worden meestal geschoten met een hagelgeweer als zij invallen op een schadegevoelig perceel. Soms worden ze met een kogelgeweer geschoten als ze al zijn geland op het schadegevoelige perceel. Het is bij twee geschoten roeken niet waarneembaar of het een paartje betrof en/of deze jongen hebben. 4 In artikel 11.27 van de Bal wordt uitgegaan van het achterwege laten van nadelige handelingen indien deze redelijkerwijs achterwege gelaten kunnen worden. Aangezien het bij schadebestrijding niet redelijkerwijs is om afschot achterwege te laten kan dit gewoon binnen de wettelijke kaders plaatsvinden.

Antwoord 9

In de omgevingsvergunning is opgenomen dat er twee preventieve middelen geplaatst moeten zijn voorafgaand aan ondersteunend afschot.

Antwoord 10

Ja, wij zijn bekend met biostimulanten en aangepaste zaaiwijze. Als op deze manier schade kon worden voorkomen zouden ze breed ingezet worden in de teelt van mais. Na het verbod op Mesurol wordt nog gezocht naar een uni-verseel toepasbaar middel die schade weet te voorkomen. Tot dit middel beschikbaar komt wordt gewerkt met de inzet van preventieve middelen om roeken te verjagen in combinatie met ondersteunend afschot.

Antwoord 11

Wij kennen deze methode enkel als door roekendeskundige aangedragen alternatief van schade voorkomen in relatie tot de te verplaatsen roeken in Marsdijk Assen. Er is echter nog geen concrete invulling gegeven aan een experiment. Deze methoden hebben hun effectiviteit ook nog niet bewezen. Wij stimuleren onderzoek naar alternatieve methoden van schadepreventie. Dit wordt gedaan in interprovinciaal verband met de onderzoeksagenda van BIJ12-Faunazaken. Het is onze intentie om de 5 hierboven geschetste methoden nader te laten onderzoeken door BIJ12 Faunazaken. In dat kader zullen wij samen met de gemeente Assen een onderzoeksvoorstel indienen. Op de site van BIJ-12 Faunazaken kunt u ook een vergelijkbaar onderzoek terugvinden over afleidend voeren van dassen ter voorkoming van schade, https://www.bij12.nl/onderwerp....

Antwoord 12

Bezwaar schorst niet de werking van een omgevingsvergunning. Om de rechtszekerheid van de verkrijger van een vergunning te waarborgen zijn wij niet voornemens om af te wijken van deze wettelijke bepaling.